Elk gesprek is een steuntje in de rug

De Luisterlijn biedt dag en nacht een luisterend oor. Mensen die bellen kunnen er anoniem en veilig hun verhaal kwijt. Soms ervaren ze zo’n gesprek als het juiste duwtje in de rug of lucht het op wanneer ze zich uitspreken over hun gevoel.

Eenzaamheid is één van die gevoelens. De Luisterlijn leent zicht uitstekend voor mensen die geen groot sociaal netwerk hebben of hun verhaal niet kwijt kunnen. In een anoniem gesprek luchten zij hun hart bij één van de 1500 vrijwilligers, die aandachtig luisteren en de beller met aandacht maar zonder oordeel benaderen.

“Wanneer we een gesprek afronden, kruisen we eenzaamheid vaak aan.”

“Bij het afronden van een gesprek hebben we een lijstje om aan te geven waar het gesprek over ging. Eenzaamheid is een keuze die we vaak aankruisen”, vertelt Lieke, vrijwilliger van de Luisterlijn in Dordrecht. Een kijkje in de cijfers leert ons zelfs dat 1 op de 3 bellers zich alleen of eenzaam voelen.

Lieke is 40 jaar en woont samen met haar man en dochter in Dordrecht. Ze is sinds 2018 als vrijwilliger bij de Luisterlijn actief. De reden om zich aan te melden was behoorlijk bijzonder. “Iemand in de familie was overleden en tijdens de begrafenis sprak er iemand van de Luisterlijn. Hoewel het verhaal natuurlijk verdrietig was, dacht ik tegelijkertijd: dat is echt iets voor mij en was ik blij dat ik leuk vrijwilligerswerk had gevonden. Ik heb me daarna meteen aangemeld.”

Het vrijwilligerswerk bij de Luisterlijn blijkt Lieke op het lijf te zijn geschreven. “Ik heb best wat mee gemaakt in mijn leven en ik ben daar gelukkig goed uitgekomen. Ik ben nu een blij mens. Bij de eerste screening werd ik getest om te kijken hoe ik omga met lastige gesprekken of onderwerpen. Het blijkt dat ik veel dingen die mensen ter sprake brengen in meer of mindere mate zelf heb ervaren en niet schrik als een beller zoiets ter sprake brengt. Bovendien is het mijn taak om er voor de ander te zijn en door mijn ervaringen kan ik mij inleven in de ander en kom ik op die manier authentiek over. Je kunt de ander zo het gevoel geven, dat je naast hem of haar staat.”

“Ze was zo blij en gelukkig door wat ze had meegemaakt. Maar ze had niemand om haar verhaal of geluk mee te delen”

De redenen waarom mensen de Luisterlijn bellen lopen uiteen. Het gaat niet altijd over een probleem. “Iemand was zo blij, maar kwam wel alleen thuis”, vertelt Lieke over één van haar gesprekken. “Ze was zo blij en gelukkig door wat ze had meegemaakt. Maar ze had niemand om haar verhaal of geluk mee te delen. Ze vertelde dat haar hele hoofd overliep van blijdschap en dat ze dat even kwijt moest.”

Hoewel dit soort gesprekken wel eens voorkomen, belt het gros van de mensen met een probleem. De meeste mensen zitten vast of in een negatieve spiraal. “De mensen moeten hun verhaal kwijt. Je fungeert dan als klankbord in een wederzijds gesprek. Je zet samen dingen op een rijtje, gaat figuurlijk naast diegene staan om naar het probleem te kijken. Je biedt de ander ingangen of inzichten waar hij of zij vaak mee geholpen is en weer mee verder kan.”

“Ik probeer eerder te zeggen: ik hoor dat u weinig contact heeft.”

Het thema eenzaamheid is beladen. Lieke probeert dat woord daarom ook niet te gebruiken. “Ik probeer eerder te zeggen: ik hoor dat u weinig contact heeft. Maar de Luisterlijn is absoluut voor meer bedoeld dan tegen de eenzaamheid. Het is bedoeld voor het moment dat iemand denkt: ik zou wel met iemand willen praten en in mijn omgeving is niemand beschikbaar. Dan kun je al bellen.”

Tijdens de coronacrisis opereert de Luisterlijn noodgedwongen wat anders. Bellers merken daar uiteraard niets van, maar de vrijwilligers zijn niet meer op locatie aanwezig en werken vanuit huis. Lieke kan haar telefoondiensten thuis niet draaien zonder dat iemand daar last van heeft, dus werkt ze nu op de chat. “Dat werkt natuurlijk iets anders omdat je heen en weer typt, maar de insteek blijft hetzelfde: er voor een ander zijn.”

Terug naar het moment waarop Lieke zich aanmeldde. Haar werk is werk, niet bepaald haar hobby. Ze zocht iets waar ze blij van werd en de Luisterlijn bleek prima te passen in haar actieve leven. Nu is er voor haar ook een persoonlijke winst ontstaan vanwege haar vrijwilligerswerk voor de Luisterlijn. “Het heeft mij op een hernieuwd spoor gezet. Ik ben er wel goed in en nog belangrijker: dit werk kun je mij gerust een hele tijd laten doen. Daar word ik echt blij van. Dus heb ik er nu voor gekozen om mijn werk anders te gaan invullen en ben ik begonnen met een studie Social Work. ”